بررسی تطبیقی لهجه‌ی بخارایی اوایل قرن بیستم (زبان تاجیکی)‌با فارسی معاصر

author

Abstract:

لهجه‌ی بخارایی یکی از لهجه‌های زبان فارسی است که در دهه‌ی دوم قرن بیستم همزمان با شروع فعالیت‌های روشنفکران بخارا، جدیدان، در آثار سران فکری این جنبش به کار گرفته شد و در خدمت روشنگری و تعلیم درآمد و پس از تقسیم ماوراءالنهر، به نام زبان تاجیکی به زبان رسمی و دولتی جمهوری تاجیکستان، یکی از جمهوری‌های مستقل پنج گانه آسیای مرکزی، ارتقاء یافت. نقش فطرت بخارایی (1886- 1938 م)، که از سران جنبش جدیدان در بخارا بود، در تکوین این زبان نوآیین، منحصر به فرد است. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی – توصیفی، رمان بیانات سیاح هندی (چاپ 1330 ق در استانبول) در سه نظام آوایی، واژگانی و نحوی بررسی شد. نتایج تحلیل نشان داد فطرت در این اثر با استفاده مکرر از ویژگی‌های نظام گفتاری مردم بخارا در اوایل قرن بیستم، تلاش آگاهانه‌ای را برای پی‌ریزی زبانی نوآیین به کار گرفته است؛ با این حال زبان وی به رغم نزدیک شدن به گونه گفتاری و تلاش برای انعکاس ظرایف تلفظ این لهجه در نوشتار، زبانی آمیخته و ترکیبی است: ترکیبی از گونه ادبی و گونه گفتاری؛ به گونه‌ای که این هماهنگی در استفاده از دو نظام، زمینه را برای ارتقای این لهجه به زبان مستقل در سال‌های سپسین آماده کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تطبیقی لهجه ی بخارایی اوایل قرن بیستم (زبان تاجیکی) با فارسی معاصر

لهجه ی بخارایی یکی از لهجه های زبان فارسی است که در دهه ی دوم قرن بیستم همزمان با شروع فعالیت های روشنفکران بخارا، جدیدان، در آثار سران فکری این جنبش به کار گرفته شد و در خدمت روشنگری و تعلیم درآمد و پس از تقسیم ماوراءالنهر، به نام زبان تاجیکی به زبان رسمی و دولتی جمهوری تاجیکستان، یکی از جمهوری های مستقل پنج گانه آسیای مرکزی، ارتقاء یافت. نقش فطرت بخارایی (1886- 1938 م)، که از سران جنبش جدیدان...

full text

رویکرد تطبیقی زبان‌شناسی در مطالعات ترجمه نیمه دوم قرن بیستم

زبان‌شناسی تطبیقی یا زبان‌شناسی هم‌سنجشی یکی از شاخه‌های عمده در زبان‌شناسی تاریخی است که به هم‌سنجی زبان‌ها به‌ منظور اکتشاف و استخراج نزدیکی‌ها و خویشاوندی‌های آن‌ها در طول تاریخ می‌پردازد. در قرن بیستم تئوری‌های ترجمه از تأثیرات فرهنگ مدرن و نیز زبان‌شناسی بی‌نصیب نمانده است. از این رو این مقاله به بررسی نظام‌مند تئوری‌های ترجمه و تأثیر زبان‌شناسی بر ترجمه به ویژه در اواخر قرن نوزده و اوایل ...

full text

مهاجران روس و اسکان آنها در ایران اوایل قرن بیستم: مرحله دیگری از استعمار

مقاله حاضر به تحلیل تاریخی چگونگی کلنی سازی روس ها در نواحی شمال شرقی ایران در اوایل قرن بیستم می‌پردازد. این اسکان ها در واقع در حصه روس ها بر مبنای معاهده 1907 به طور صلح آمیزی بین روس و انگلیس حل و فصل شد. کلنی سازی اراضی ایران توسط روسها به معنی متفاوت آن، نخست به وسیله روستاییان روسی در سال 1907 آغاز و در سال های 1914-1912، تبدیل به خواست و سیاست دولت روس در ایران شد و از آن پس موجبات تشوی...

full text

رویکرد تطبیقی زبان‌شناسی در مطالعات ترجمه نیمه دوم قرن بیستم

زبان‌شناسی تطبیقی یا زبان‌شناسی هم‌سنجشی یکی از شاخه‌های عمده در زبان‌شناسی تاریخی است که به هم‌سنجی زبان‌ها به‌ منظور اکتشاف و استخراج نزدیکی‌ها و خویشاوندی‌های آن‌ها در طول تاریخ می‌پردازد. در قرن بیستم تئوری‌های ترجمه از تأثیرات فرهنگ مدرن و نیز زبان‌شناسی بی‌نصیب نمانده است. از این رو این مقاله به بررسی نظام‌مند تئوری‌های ترجمه و تأثیر زبان‌شناسی بر ترجمه به ویژه در اواخر قرن نوزده و اوایل ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 47

pages  107- 128

publication date 2011-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023